I porchi rossi - Jérôme Franchi

Jérôme Franchi ci conta una storia strasurdinaria accaduta nant’à u pianu di Cusciò...

  

  

I porchi rossi

  

V’aghju da cuntà un fattu chì m’hè successu qualchì anni fà in Cusciò.

Ugnunu sà chì u Pianu di u Cusciò hè a pianura muntagnola a più maiò di Corsica. Quì ci si trovani numarosi vistichi di stazzi, tistimunianza di una civilisazioni agro-pasturali maiò. Vistichi ci n’hè à buzeffu è hè segnu di a richezza di u locu. Si dici chì u nomi di u Cusciò vinaria di cuscionu chì voli dì coscia grassa. Locu di divizzia, una volta sdrutta a nevi, à quandu ghjuntu u tempu di a muntagnera ci pascini, pecuri, capri, vaccini è ci battinu ancu i porchi.

Erami di sittembri, è ùn c’eru cuddatu pà a robba mansa, ma pà un avvinimentu chì si passa solu à s’epica quì : u bramitu di u cervu !

Aviu dicisu d’andammini in un locu chjamatu Muzzasca, in stu locu quì si trovani i vistichi d’un stazzu. Ma in cuntrariu à l’altri, chì sò casetti, quì l’omu s’hè ghjuvatu di a natura. Si pò pinsà ch’omu si hè impatrunitu di stu locu da i tempi arcani posta chì quì,  l’unichi custruzioni sò muri di petra accatastati davanti à i sappari. Un genaru d’oriu primitivu !

Lasciai a me vittura in Bucchineru, lampai u me saccu annantu à u spinu è pigliai a viola chì si n’alzava pianu pianu verdi à a sarra chì si ni veni di a Punta di Rinucciu. Quì vicinu c’era una vadinedda è u rimori di l’acqua chì curria m’incatava. In si o no si pudia veda calzi d’aconitu, ‘ssa pianta ch’ùn cresci cà in Cusciò. Fiori ùn ci n’era più chì erani passati. Piccatu d’ùn essa cuddatu più in avanzu in a staghjoni, u fiori azzuru scuru di ‘ssa pianta tossica hè magnificu. « Sara pà un antr’annu !» mi dissi. Ghjuntu in una buchetta mi piantò, i me ochji ùn sapiani in duva dà capu. À u livanti i forchi d’Asinau incù i so cimi inzicati, à u meziornu u mari lucicava è luntanu s’induvinavani i rivi di a Sardegna. Mi sintiu bè è tuttu ciò chì m’inturniava  m’impiiva di felicità. «  Aiò, aiò, arristemici di sunià chì da quì à pocu hà da fà notti ».

Ripigliai a me strada è missi pocu tempu à ghjungna. Quì a massa di cantoni era strasurdinaria. Ùn hè cusì u solu in Cusciò ma ùn la socu parchì, quidda cantuniccia era sfarenti. Podassi u fattu di venaci di siritina ?  Cacciai u me saccu da u spinu è priparai u locu da passammi a nuttata. Quì dinò acqua, ci n’era in ogni lochi. Nanzu di ghjungna aviu francatu unipochi di puzzini è quì da sottu in fondu à a vaddi ci curria un fiumi cù una spiscia, è ben chì fussi assai più altu u rimori di l’acqua mi ghjungniva sin’à l’arecchi. U ghjornu si ni calava è i culori di l’abbrucata erani magnifichi. Una volta di più a me anima si missi à vagabundà. U rughju scatarratu di u bramitu d’un cervu mi feci vultà à a rialità. U cuncertu di l’innamurati sittimbrini principiava. Chjappai i me cannuchjali pà circà à veda l’animali. Ùn era cusi vicinu ! Si truvava da culandi à u fiumi. Era un animali nobili. Ancu s’eddu era luntanu ; quand’eddu pisava u capu si vidia a so incurratura. « Par me dodici o quatordici corri, iccezziunali in Corsica » mi dissi. Ma i me ochji fubbini attirati pà qualcosa. Appena più insù c’era una sorti di nivulu, ma in tarra, com’è si a fumaccia s’era agrupata in un locu. « Umbhè quissa hè a prima volta chì a vegu ». Un antru cervu lampò u so cantu, quissu ghjustu sottu à me è tandu u chjami è rispondi cuminciò. Trè, quatru, cinqui, sei è setti : i cervi coddu imbufatu lampavani a so chjama ver’ di u celi, ver’ di i femini è tuttu quissu pà cuntinivà u chjerchju di a vita. In tantu a notti si n’era calata, lampò un ultima uchjata versu quiddu primu cervu ghjuvendumi di u pocu di lumi chì firmava, ma ùn lu truvai. Inveci di veda u cervu c’era quidda fumaccia ch’aviu vistu nanzu. Tandu sintii appena più luntanu un bramitu chì mi parsi u soi. « Umbèh! chì diavuli hè sta robba ? qualcosa chì hè capaci à fà parta un cervu da u so locu di bramitu ! ». Avà, notti era cascata par da veru, Diana Stedda lucicava ma luna, sta sera, ùn ci n’era. « Hè vera chì hè luna nera ! ». Ma a volta cilesta era talmenti chjara chì di lumi ùn aviu bisognu. È lumi pà chì fà?  Eru vintutu pà senta, è pà senta, sintivu ! chì u cuncertu cuntinuvava. In più di u cantu di i cervi mi ghjunsi à l’arecchi un antru rimori, chì mi parsi essa un grugnulimu. Sarà qualchì cignali mi dissi.

U tempu passava è à l’insù Diana stedda cuntinivava u so viaghju cilestu. Fighjulai me uriloghju è m’avvidii ch’erani più di undici ori. Dipoi qualchì minuti aviu un imprissoni strana, mi paria d’ùn essa più solu, cum’è si qualchì sià o qualcosa mi fighjulava, mi spiava. Un rimori lighjeru mi fissi vultà u capu. Era un porcu, scaturitu d’ùn si sà, è quiddu animali mi fissava di i so ochji minuti. Un porcu cù u pilami russiciu, magru chì paria ùn avè ca a peddi nantu à l’ossi. Un porcu rossu ! mi dissi, è quissu mi ramintava qualcosa, qualcosa chì mi vinia da u fondu à a me menti, da u fondu di i nostri cridenzi. M’arrizzai d’un colpu è tandu l’animali vultò u capu è si andò pianu pianu. C’era qualcosa di stunenti ! M’era parsu chì u porcu si spiazzava sensa marchjà, sensa mova i so zampi, com’è s’eddu sculisciava annantu à a tarra. Hè stata longa à ghjurnata è avà mi venini allucinamenti!

U grugnulimu si fissi dinò senta, ma sta volta più vicinu. L’aviu intesu parechji volti in a siritina è m’era parsu ch’eddu era accumpagnatu d’un antru rimori o piutostu d’una musica. Avà i soni erani più netti, più chjari. Mi paria di senta un sonu d’unu sturmentu à ventu, un sonu stridenti.

Mi ni vultai in u me sacconu, chi era appughjatu à un muru di petra.

Tandu pensu chì cù u calori di a rocca, m’addurmitai.

Mi discitai d’un colpu, u grugnulimu era quì. Fighjulai a me mostra, erani più di mezanotti, una sorti di fumaccia m’ingutuppava è un angoscia indiscritivuli mi stringnia.

Un sonu penetranti mi tarrulava u capu è sintiu dinò com’è ‘ssi pezi di rochji si pichjitavani trà eddi. È u cantu “Requiem æternam dona eis, Domine, et lux perpetua luceat eis ” È dinò i grugnulimi “grun grun grun”  è u cantu chì cuntinivava “Te decet hymnus Deus, in Sion, et tibi redentur votum in Jerusalem » è sempri ‘ssu chjucchitumu.

D’un colpu a fumaccia si pisò è tandu mi si parsi d’intuntiscia. A scena ch’aviu davanta à l’ochji era irreali. Trè schenetri arriti erani quì di fronti à me, u prima purtava un cunfalonu neru induva ci era scrittu “Cunfraterna di i morti” in lettari chì pariani fiari. I dui altri sunnavani di cialamedda è indaretu una banda di porchi chì salmulavani ”Requiem æternam dona eis, Domine, et lux perpetua luceat eis

Scuzulai u capu dicendumi “ma ùn hè pussibuli un affari simuli, ma chì suniacciu hè quissu ?”.

U cantu è i cialameddi si piantoni è tandu una voci vinuta d’ùn si sà si feci senta “Ùn hè ne locu ne ora pà i murtali ! Chì ci faci quì disgraziatu chì tù sei ?”

À ‘ssu mumentu quì, m’avidii chì era u prima schenetru chì parlava. Tandu mi dissi, dormu o sogu scemu. Ma ùn si sà parchi, li risposi : “ È voi quali seti ? Mi si pari à me chì l’ossi devini ripusà sottu tarra è chì i porchi ùn cantani. ”

A voci ripigliò “ Omu di poca fedi chì tù sei, ùn sai chì sti notti di sittembri sò quiddi di a Squatra d’Arroza ?”

A Squatra d’Arroza, tandu mi ricurdò i foli chì mi cuntava minnana da chjuccu. Mi rammintavu quiddi sirati in ghjiru à u sciaminè è noi tutti trimendu di a paura in giru à Zia Antunietta chì ci parlava di streii, di striioni, di lagramenti, di mumma, d’orchi, di mazzeri, di ‘ssi morti isciuti da i so tombi chì abburavani pà ‘ssi notti sensa luna, di fiumi chì ùn ci vulia à varcà è pà salvassi di tutti ‘ssi ammostri, di u curaddu, natu di u sangui di a gorgona, chì alluntanava u mali è tutti l’essari servi di u Satanassu.

 Notti sensa luna, com’è sta notti !

“ Chì ci faci quì ?, ripigliò u schenetru. Impara o murtali chì stu locu quì hè un locu magicu, hè un tempiu chì asisti dipoi i tempi arcani è hè quì chì si trova u passaghju, a ghjana apparta ver’ di un antra dimensioni, un antru universu, un universu di  cridenzi è di sogni ‘duva u tempu ùn hè più. È com’è tù sè quì ci ai da suvità ! Pà suvitacci ci voli à bia u suchju di l’acconita chì hè una pianta magica, l’acconita ti hà da parmetta di francà a ghjana. ” È tandu unu di i schenetri s’avanzò cù in manu una corra di mufra. Vuliu scappà, ma i me ghjambi erani paralizati è ùn mi pudiu più mova. “ Bii !”, dissi u schenetru d’una voci cumandativa,  pindichendu a corra impiuta d’un liquidu pagnu. A me bocca s’apprì da sola è inghjutì sta bivanda scura è amara.

In un fattu di lumi, ci ritruvaimi in una salla tamanta chì ùn si vidia nè muri nè volta. Di a notti erami passati à u ghjornu, di a bughjura erami passati à u lumi è i canti ni vinia d’ogni parti. Marchjavu com’è un autumatu à fiancu à i me cumpagni strani. D’altri prucissiò erani vicinu à noi è tutti s’avviaiani versu un puntu chì paria essa u centru di ‘ssu locu. Più s’avanzava è più un odori mi saltava à u nasu, un odori chì ùn avia nudda à fà quì. Si sintia....... u mari. Un odori di sali, un odori di sprufumi com’è quandi vo seti in bordu di mari è ch’eddu c’hè u marosulu. È in più di i canti un antru rimori, un rimori di cavallata d’acqua, d’acqua salita. Mi paria d’essa in bordu di mari.

Tandu scuprì una visioni di tarrori !

Pusatu annantu à un tronu fora di misura, c’era un essaru virdicciu cù a peddi scuppulata, capi ci n’era tantu è più è cù capeddi chì pariani sarpi.

À u pedi di u tronu una banda di porchi rossi salmighjavani “ Viniti tutti à laudà, viniti, viniti à laudà a Regina di a notti, di u mondu chì ùn hè mondu, viniti tutti essari di i notti sensa luna, viniti, viniti à laudà.”

Eru abbastanza vicinu, è l’esseru mi vidì.

D’una voci chì s’assumigliava à a timpesta mi parlò “ Quali sè o esseru umanu è chì ci faci quì in sù locu ”. Intimuritu mi suspresu à risponda : ” Mi trovu quì par asardu è à dilla franca ùn socu comu socu ghjuntu quì, ma se vo mi pirmittiti, voi quali seti ? ”

“ Quissa po allora, mi, mi, mi, chì l’esseru umani si pirmetti di fammi dumandi. Di regula tutti quiddi chì sò ghjunti quì erani impauriti, ci n’hè ancu unu chì si n’hè mortu  di spaventu dopu à avemi vistu. Ti daraghju dunqua i spiigazzioni ma sappia chì, com’è pà tutti quiddi umani chì sò ghjunti quì, ci sara un prezzu à pagà.”

“ Un prezzu, chì prezzu ? ”, li risposi. 

“ Stà zittu ! è po avali stammi à senta. U prezzu hè ciò chì tù duvarè paga pà sorta vivu da quì.”

È l’ammostru ripigliò à parodda : “ Socu a Gorgona, forsa t’ani contu chì in i tempi antichi un guerrieru grecu chjamatu Perseu ci avaria tombu, quissa ùn hè chì buccii, eiù è i me sureddi semi sempri quì à innafantà i vostri sogni. Semi quì da nanzu chì u mondu chì tù cunnosci sii mondu, è ci saremu sempri da quandu tuttu si sarà sprufundatu.

Semi noi chì arrignemi nantu à i vostri sogni è cumandemi à tuttu ciò chì vi spavinteghja, semi noi chì guidemi i sturbi di l’essari di a notti.

Hè ora avali chì tù ti ni vultessi in u to mondu, ma arricordati bè, ci vurrà à pagà u prezzu, ti tocca dinò à bia u suchju d’aconitu pà riffà u viaghju in l’altru sensu. ”

A ceremonia ricuminciò, u schenetru, a corra di mufra è sta bivanda scura è amara chì brusgiava a cannedda.

A me menti s’infiarò, mi si parsi d’essa inghjutittu in un tuneddu, tuttu ghjirava, l’astri baddavani à fiancu à me, si vidiani pianeti, steddi, luni, soli, galassii è d’un colpu : una splusioni immensa.

È tandu tuttu si sfassò!

Ùn socu par chì miraculi mi ritruvò, sturdulitu,  accantu à a me vittura, u soli era altu chì erani guasgi meziornu. Mi ni riffalò dumandendumi ciò chì sera passatu.    

Ma mi rammintavu sti paroddi  : “ U prezzu, ci voli chì tù pagessi u prezzu ! ”

Dipoi sta nuttata in Cusciò, certi volti sunnieghju, ma à dilla franca ùn sogu sè li sò sogni o rialità. Mi trovu in muntagna, fucili in manu, à a caccia, eiu chì ùn caccighjeghju più. Sogu quì  à u varcatoghju d’un fiumi, u soli hè bassu à u punenti è da quì à pocu farà notti. Tandu affaca un cinghjali maiò com’è s’eddu era una vaccina, cù un pilamu neru com’ edda pò essa nera certi volti a notti, cù sanni longhi è granchjuti è a sciuma chì li sorti da a bocca. Quand’eddu si varca u fiumi, spargu ! L’animali lampa un mughju chì ùn pò laccà dubitu annantu à a so sorti. Tandu vocu à piglià à me predi, u cinghjali soffia è u fiatu li scappa pocu à pocu, li chjappu u capu, u voltu è ..............

Tali hè u prezzu.          

Sogu duvintatu mazzeru !

  

  

Avis aux lecteurs
Un texte vous a plu, il a suscité chez vous de la joie, de l'empathie, de l'intérêt, de la curiosité et vous désirez le dire à l'auteur.e ?
Entamez un dialogue : écrivez-lui à notre adresse decameron2020@albiana.fr, nous lui transmettrons votre message !
  
  

    

Nouveautés
Decameron 2020 - Le livre
Article ajouté à la liste de souhaits